بررسی روند صادرات محصولات پتروشیمی در سال¬های اخیر نشان می¬دهد که در حال حاضر بیش از ۶۰% محصولات پتروشیمی نظیر اوره و متانول به صورت خام صادر می‌شود. لذا وضعیت کنونی پتروشیمی‌های داخلی و طرح‌های توسعه‌ای پتروشیمی نشان‌دهنده آن است که صنعت پتروشیمی ایران به یک فروشنده مواد خام پتروشیمی در جهان تبدیل شده است. همچنین با استناد به گزارش شماره ۱۳۶۶۱ مرکز پژوهش¬های مجلس، ارزش هر تن کالای پتروشیمیایی صادراتی کشور در سال ۹۱ حدود ۷۵۴ دلار و معادل ۳۰% ارزش واردات همین گروه بوده است ، که عامل اصلی این تفاوت فاحش را باید در سهم بسیار بالای تولیدات بالادستی بر پایه گاز در سبد محصولات این صنعت برشمرد. برای اصلاح این روند، باید به بررسی روند افزایش ظرفیت توسعه صنعت پتروشیمی در سال¬های آتی پرداخت.
ظرفیت فعلی تولید محصولات پتروشیمی کشور ۶۰ میلیون تن در سال است و قرار است با تکمیل طرح¬های در دست ساخت به زودی به ۱۰۰ میلیون تن در سال برسد. بخش عمده این طرح¬ها، به تولید متانول به عنوان یکی از محصولات بالادستی یا خام پتروشیمی اختصاص دارد که بر پایه خوراک گاز طبیعی تولید می¬شود. مطابق با گزارش شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ظرفیت فعلی تولید این محصول در کشور ۵ میلیون تن در سال است که بیش از ۹۵% آن صادر می-شود. قرار است با تکمیل پروژه¬های در دست ساخت متانول¬های هفتم تا شانزدهم، ظرفیت تولید متانول کشور تا پنج سال آینده به ۲۴ میلیون تن برسد. همچنین با راه¬اندازی طرح¬های متانولی شرکت توسعه¬نگر مکران که در سواحل دریای عمان در دست پیگیری است، به میزان ۱۰٫۵ میلیون تن دیگر به ظرفیت تولید این محصول در کشور اضافه می¬شود و مجموعاً ظرفیت تولید متانول کشور به حدود ۳۴٫۵ میلیون تن در سال خواهد رسید. حال با توجه به صادراتی بودن متانول، لازم است تا وضعیت عرضه و تقاضای جهانی این محصول را مورد بررسی قرار گیرد.
متن کامل این یادداشت در اینجا قابل مشاهده است.
