در این یادداشت تحلیلی مشکلات سهامداران غیرعمده اعم از حقیقی و حقوقی در دریافت سود تقسیمی مجمع شرکت‌های بازار سرمایه بررسی شده است. نتیجه بررسی‌ها نشان می‌دهد که اکثر سهامداران خرد در روش‌های غیرسجامی توزیع سود از جمله مراجعه به بانک و ارسال اطلاعات به شرکت، به دلیل پرهزینه و مشکل بودن این مسیر، از دستیابی به سود تقسیمی باز می‌مانند. سهامداران حقوقی نیز هر چند سود تقسیمی را دریافت می‌کنند اما با بوروکراسی پیچیده‌ای برای دریافت سود مواجه‌اند.

طبق بررسی انجام شده در این گزارش، در بازه یک ساله شهریور 1399 تا انتهای مرداد 1400، از بین 530 شرکتی که اطلاعیه تقسیم سود منتشر کرده‌اند، 244 شرکت سود تقسیمی را از سامانه سجام واریز می‌کنند در حالی که 286 شرکت دیگر از روش‌های غیر سجامی، سود را واریز خواهند کرد. همچنین تقریباً تمامی شرکت‌های بازار سرمایه سود سهامداران حقوقی غیرعمده از جمله صندوق‌های سرمایه گذاری را به روش‌های غیرسجامی واریز می‌کنند.

از آنجا که شرکت‌های بورسی مطابق تبصره 3 ماده 5 دستورالعمل انضباطی ناشران موظف‌اند سود تقسیمی را از سامانه سجام واریز کنند، حل این مسئله نیاز به مقررات جدیدی ندارد و صرفا در گرو پیگیری جدی‌تر سازمان بورس از شرکت‌ها است.

با توجه به بررسی‌های صورت گرفته، به منظور حل کامل مشکل واریز سود پیشنهاد می‌شود:

  • سازمان بورس طی ابلاغیه‌ای بر تخلف بودن سایر روش‌های واریز سود تأکید کند و مجازات‌های لازم را برای شرکت‌های متخلف در نظر بگیرد.
  •  سود سهامداران حقوقی غیرعمده از جمله صندوق‌های سرمایه گذاری در دستور کار شرکت سپرده گذاری مرکزی قرار گیرد.
  •  شرکت‌ها ملزم شوند طی یک برنامه زمان بندی مشخص، واریز معوقات سود تقسیمی سال‌های گذشته را از سامانه سجام انجام دهند.
  • اطلاع‌رسانی روش واریز سود در نرم‌افزارهای معاملاتی کارگزاری‌ها نیز از طرف سازمان بورس الزامی شود.

مشروح این یادداشت تحلیلی را می‌توانید از فایل زیر دانلود کنید و بخوانید.