ضرورت انجام پروژه :
در فرآیند رشد اقتصادی کشورها، همبستگی مستقیم و مثبتی میان گسترش حمل و نقل و رشد اقتصادی و اشتغال وجود دارد، به عبارت دیگر همراه با پیشرفت حمل ونقل رشد اقتصادی و اشتغال افزایش می یابد. در این میان راه آهن شمال ـ جنوب می تواند نقش ویژه ای در رونق حمل و نقل و ترانزیت در منطقه ایفا نماید.
شرح :
در کنار توانمندی خدمات حمل و نقل برای پاسخگویی به نیازهای اقتصاد کشور، این امکان برای کشور ما وجود دارد تا با استفاده از موقعیت جغرافیایی خود به ارائهی خدمات حمل و نقل به دیگر کشورها از طریق ترانزیت بار و مسافر اقدام نماید. جمهوری اسلامی ایران با قرار گرفتن در محل اتصال قارههای آسیا و اروپا، از گذشته محل عبور بار بین این دو منطقه بوده است. هرچند با گسترش دریانوردی، جادهی ابریشم از رونق افتاد اما امروزه با پیشرفت سریع کشورهای جنوب و شرق آسیا مجددا شاهد رونق تجارت بین اروپا و آسیا هستیم که لازمهی آن جابجایی حجم وسیعی از بار است. از آنجا که هزینه و زمان حمل بار مهمترین عوامل تاثیرگذار بر انتخاب مسیر مورد استفاده میباشد، معرفی مسیرهایی که باعث کاهش زمان یا هزینهی حمل میشود قطعا با استقبال بازرگانان مواجه خواهد شد. به همین دلیل است که مسیر انتقال زمینی بار از ایران بین آسیا و اروپا به دلیل کاهش زمان و هزینهی سفر میتواند برای صاحبان بار و شرکتهای حمل و نقل جذاب باشد.
در این پژوهش تحلیلی ابتدا اهمیت ترانزیت بار برای اقتصاد کشور بیان و سپس پتانسیل ترانزیت بار از ایران معرفی شده است. در ادامه با مقایسهی مسیرهای ترانزیت بار با اولویت خطوط ریلی، راهبردهای فعالسازی راهآهن شمال ـ جنوب به عنوان کلید افزایش ترانزیت بار از مسیر ایران تبیین شده است.