دادههای آماری موجود نشان میدهد که حدود یک پنجم زوجهای ایرانی معادل 3 میلیون زوج، نابارور هستند. بااینوجود به دلیل هزینههای بالا و پوششهای حمایتی بسیار ناچیز و ناکارآمد، امکان استفاده از خدمات درمانی برای بخش قابلتوجهی از این افراد در کشور وجود ندارد؛ زیرا در ایران خدمات درمان ناباروری جزو بسته خدمات پایه بیمههای درمانی نیست و اگر نیاز به استفاده از خدمات اصلی ازجمله IVF، IUI و ICSI باشد، بیمار باید تقریبا تمام هزینههای مربوط را خود پرداخت کند. این درحالی است که اکثر کشورهای توسعهیافته از درمان بیماران نابارور حمایت میکنند و هزینه دورههای درمانی در این کشورها معمولاً از طریق نظام بیمه سلامت اجتماعی (SHI) تأمین میشود.
به دلیل هزینههای بالای درمان، فراگیری تعداد بیماران، پیچیدگی درمان و ریسک موفقیت و اهمیت فرزندآوری برای کاهش اثرات بحران پیری جمعیت، مشابه بسیاری از کشورهای پیشرفته ضروری است تا بخشی از خدمات مربوط به درمان ناباروری در بسته خدمات پایه بیمههای سلامت قرار گیرد. طبق بررسیهای کارشناسی تامین منابع درمان هر زوج به صورت 60 % حمایت بیمهها، 30 % وام قرضالحسنه و 10 % پرداخت مستقیم، پیشنهاد میشود. به این منظور لازم است راهبرد خرید خدمت مبتنی بر عملکرد (P4P) بهعنوان یک روش نوین برای گرهزدن خدمت، کیفیت و نتیجه بهره برد. از طرفی موفقیت روشهای درمان ناباروری تا حد زیادی به مهارت، تخصص و دقت کادر پزشکی وابسته است. بهعلاوه تامین هزینههای درمان سبب میشود که در مراکز درمانی گرایش زیادی به انجام اعمال درمانی گرانقیمت القایی ایجاد شود. بنابراین پیشنهاد میشود خدمات حمایتی در ازای تولد نوزاد زنده ارائه شود.
درصورتیکه این حمایتها مبتنی بر تولد نوزاد زنده ارائه شود، این امکان وجود دارد که ارائه خدمات درمانی در مراکز درمان ناباروری صرفاً برای «بیماران با احتمال موفقیت بالا» انجام و از پذیرش بیماران صعبالعلاج خودداری شود. وجود چنین شرایطی این امکان را فراهم میکند که مخاطبان اصلی درمان ناباروری از دریافت خدمات محروم بمانند و حمایتهای ایجادشده بهوسیله درمانهای القایی از بین برود. برای غلبه بر این مشکل ضروری است مراکز درمان ناباروری به دو بخش «درمانهای اولیه و تشخیص ناباروری» و «درمانهای تخصصی ناباروری» تقسیم شوند که به ترتیب مسئول «ارائه خدمات اولیه، مشاوره و درمانهای ساده» و «درمانهای پیشرفته» باشند.
در فرایند اجرا با توجه به انباشت بیماران بدون پوشش حمایتی، با ارائه حمایتهای درمانی، بیماران زیادی به مراکز درمانی مراجعه میکنند و صف انتظار درمان شکل میگیرد. برای مدیریت صف درمان ناباروری، لازم است اولویتبندی درمان مراجعان بر مبنای امتیازی باشد که در اولین مراجعه به یک مرکز تشخیص و درمان اولیه و تشکیل پرونده دریافت میکنند.
برای پوشش خدمات درمانی از سوی بیمههای پایه، با تعرفه دولتی سالانه 400 میلیارد تومان مورد نیاز است که فقط لازم است 60 % از این مبلغ از سوی بیمهها تامین شود که رقم آن 240 میلیارد تومان و در مجموع هزینههای بیمه در بخش سلامت بسیار ناچیز است.
شبکه کانونهای تفکر ایران با انتشار گزارشی به ضرورت حمایت از زوج های نابارور و کاهش هزینه درمان ناباروری در پوشش بیمه و خدمات تخصصی ناباروری همچون IUI، IVF وICSI پرداخت.